قسمت ششم : الحاد و اخلاق شناسی

ارزش اخلاقی در مابین نیکی و بدی است، به این معنا که وقتی کار خوب یا بدی را انجام می دهیم، لازم است بدانیم این کار ما چرا خوب، یا چرا بد است؟ 

هدفمان توضیح اخلاق عینی است نه اخلاق فردی.
در الحاد، عقل یا جامعه معیار و شاخص اخلاق قرار داده شده است. اما آیا عقل یا جامعه می تواند معیار اخلاق باشد؟
هیتلر یهودیان را هولوکاست (همه سوزی) کرد، و گوبلس به بیشتر مردم آلمان قانع کرده بود که کشتار یهودیان کار صحیحی است. آیا این کار واقعا عمل بدی است؟ اگر عمل بدی است چرا؟ در حالی که اکثریت مردم آلمان با این کار موافق بودند!

آمریکا با از بین بردن سرخ پوستان بومی (اصیل آمریکایی) این تمدن بزرگ را بنا کرد، آیا کار غیر عقلانی انجام داد؟ اگر غیر عقلانی است، چرا؟ همان طور که خودشان می گویند: سرخ پوستان انسانهای غیر متمدنی بودند. چرا این کار بدی است؟

اما دینداران، و خصوصا باورداران به دین اسلام می گویند: بدون خدا (ارزش اخلاق عینی، مسئولیت اخلاقی، وظیفه اخلاقی) وجود و مفهومی ندارند، همان طور گه "بیگوویچ" می گوید: (اخلاق از محرمات آمده است) یعنی از حلال و حرام نشات گرفته است.

در تازه ترین دیدارش، "دکتر ریچارد داوکینز"؛ یکی از پیشوایان الحاد می گوید: (عدم ایمان به خدا در عقیده ی بشریت، مشوق ستم، و نفی اخلاق است).

اگر حلال و حرام وجود نداشته باشد، ارزش اخلاقی نیز وجود ندارد. حلال و حرام نیز باید از جانب خدا نازل شود (چه چیزی حلال است و چه چیزی حرام)، چون خود او خالق انسان است، و او را می شناسد.

"حمزه اندریاس تزورتزس" می گوید: (اگر خدا وجود نداشته باشد، حقیقت اخلاق موضوعی نیز وجود ندارد).
چون در حوزه اخلاق، "موضوعی بودن" به این معنا می آید که اخلاق نه پیوست، و نه سرچشمه گرفته از عقل یا احساس فردی است، از این رو مسائل اخلاقی بیرون از دائره محدود فردی (انسانی) است.

از آن جایی که اخلاق عینی برتوانایی های محدودمان متکی نیست، پس جواب دادن به این سوالات لازم است: (مسائل اخلاق) از کجا سرچشمه گرفته اند؟ سرشتشان چگونه است؟ 

برای پاسخ به این سوالات، اساس و مبنایی اندیشمندانه لازم است، این (مبنای اندیشمندانه) سرشت عینی بودنشان (عینی بودن مسائل اخلاقی) را آشکار می کند، به شیوه ای عقلانی به ما نشان می دهد که از کجا سرچشمه گرفته اند؟
این سوالات به یکی از حوزه های فلسفی که به "آنتولوژی اخلاق" معروف است، برمی گردند.

9/4/2020 10:28:22 AM

دسته بندی نوشته ی کوتاه

12