گفتاری دربارۀ چراغانیبودن شهرهای اسلامی
«کوچهها آسفالتشده و سنگفرش شده بودند و در هر دو طرف نیز پیادهرو داشت که شبها روشن میشد و انسان میتوانست تا ده مایل (۱۶ کیلومتر) زیر روشنایی چراغهایش راه برود؛ در میان دو ردیف ساختمان که هیچ گسستی در آن نبود...».
ویل دورانت در توصیف شهر «قرطبه»
در قرن چهارم هجری
تصویر ناقص است مگر اینکه وضعیت سایر نقاط زمین و شهرهای بزرگ اروپا را بدانیم، حتی شش قرن پس از توسعهی شهرهای اسلامی، ویل دورانت از شهرهایی نام میبرد که هنوز وسیلهی روشنایی نداشتند. در رأس آنها پاریسِ پایتخت و همچنین ایتالیا که میگوید: «راهها سخت و خطرناک بودند، تنها خیابانهای اصلی با سنگ فرش شده بودند؛ اما برای شب وسیلهی روشنایی تعبیه نشده بود، مگر بسیار بهندرت.»