پێغەمبەرەک، نەترسیت درەوین دەربکەڤیت
پێغەمبەرەک، نەترسیت درەوین دەربکەڤیت
مروڤەک ئەگەر د گوتن و پەیاما خۆدا راستگو نەبت، ھەردەم دترسیت روژەکێ ژ روژان دناڤ خەلکیدا درەوێن وی ئاشکەرا ببن، ب تایبەت ئەگەر وی کەسی بانگەشەیەکا مەزن کربیت، وەک بانگەشەیا راستگویی و پێغەمبەرینیێ.
دڤێت محمدێ کورێ عبداللە، ئەگەر د پێغەمبەرینیێدا نەیێ راستگۆبا و بانگەشەیا وی بۆ بەرژەوەندیەکا تایبەت با، خوە ژ گەلەک دەق و گوتنان پاراستبا کو چێدبیت ھەر ئێک ژوان ببانە چەکەک ددەستێ نەیارێن ویدا، و ب گوتنێن وی بخو ب درەوین دەرئێخستبا و ھوسا دا دەستێ ڤەشارتی ل پشت بانگەشەیا وی ئاشکەرابیت.
بەلێ پێغەمبەرێ خودێ ژبەرکو یێ پشراستبوو پەیاما وی ژ دەف خودێیە و یێ دویربوو ژ ھندێ درەوان ژ کیس خەلکی بکەت، ڤێجا چەوا دێ درەوان ژ کیس خودێ کەت، ژبەرھندێ چ ترس نەبوو ژ گوتنا وان تشتێن ل دەف خەلکی د غەریب بوون، یان چێدبیت وەک چەکەکی ل دژی راستگوی و پێغەمبەرینیا وی بکاربینن، ھەتاکو ل داھاتووی بونە پشتەڤانەک بۆ پەیاما وی.
پێغەمبەرێ خودێ د ماوێ پێغەمبەرینیا خودا ئاماژە ب کومەکا راستیان کر کو چ مروڤێن وی دەمی نەدشیان وان راستیان بزانن، خو هەتا ھندەک جاران ژ لایێ وان کەسێن باوەری پێ نە، ل سەر گوتنا وی دراستیان، و گومان د ئێخستنە راستگویا وی،بو نمونە:
پێغەمبەرێ خودێ چەند جاران ژ جھێ خو، وەکی پەخشێ راستەوخو یێ ئەڤرو، زانیاری ددانە ھەڤالێن خو ل دور رویدانەکێ ژدەرڤەی سنورێن دەڤەرا خو، رویدانەکا ب دروستی د وی دەمیدا ئاماژە پێددا، پاشی وەساژی دەردکەفت، نمونەیا ڤێ ژی دێ ب سێ رویدانان دیارکەین:
دەمێ نەجاشی ل حەبەشێ وەغەرکری، پێغەمبەرێ خودێ ل مەدینێ دەنگوباسێ مڕنا وی بەلافکر و نڤێژا ئامادەنەبووی ژی لسەرکر (صلاة الغائب).
دەمێ دوو نوینەرێن فارسان ھاتینە دەف پێغەمبەرێ خودێ، پێغەمبەری گوتێ د فلان ھەیڤ و روژ و دەمدا کیسرا یێ ھاتیە کوشتن.
دەمێ د شەرێ موئتەدا ھەر ئێک ژ ( زەید و جەعفەر و عبداللە کورێ رەواحەی) شەھیدبووین، پێغەمبەری ل مەدینێ دەم و شێوازێ شەھیدبوونا ھەرسێکان بۆ ھەڤالێن خو گوت.
ھەروەسا پێغەمبەری سەبارەت ھندەک رویدانێن ھێشتا روینەداین زانیاری ددان، چێدبیت ب روینەدانا ئێک ژ وان رویدانان پێغەمبەر ب کەسەکێ درەوین دیارببا، بونمونە:
رویدانا سەرکەفتنا فارسان ل سەر رومان کو وەسا دھاتە دیتن روم ئێدی نەشێن خو لسەرپیێن خو بگریت، بەلێ پێغەمبەرێ خودێ بێ دوودلی راگەھاند کو ناگەھیتە نەھ سالێن دی دێ روم ل سەر فارسان سەرکەڤیت و ھەروەکی وی رویدا.
بەری شەرێ بەدرێ دەست پێ بکەت، ھەڤال ل وان جهان دگەریان یێن کو بریاربوو شەرێ بەدرێ تێدا رویبدەت و پێغەمبەری جھێ کوشتنا ھەر ئێک ژ مەزنێن قورەیشیان دەستنیشاندکر و دگوت ب حەزکرنا خودێ ئەڤە جھێ ژناڤچوونا فلان کەسیە.
د شەرێ خەندەکێدا، گوتە ھەڤالێن خو: ژ ڤێرێ پێدا ئەم دێ ھێرش کەینە سەر وان و ئەو ئێدی ھێرش ناکەنە سەرمە، ئەگەر بتنێ ئێک جارا دی قورەیشیان ھێرش بربا سەر مەدینێ، دا پێغمبەر درەوین دەرکەڤیت و پتریا ھەڤالێن وی دا پاشڤە زڤرن.
ھەروەسا پێغەمبەرێ خودێ زانیاری ل سەر ھندەک رویدانا دان کو دێ پشتی وی رویدەن، ھندەک ژ وانا ب دەمەکێ کورت پشتی وەغەرکرنا وی رویددان، بو نمونە:
گوتە ھەڤالێن خو پشتی وەغەرکرنا من دێ ھندەک درەوین بانگەشەیا پێغەمبەراتیێ کەن، ئەوبوو پشتی وەغەرکرنا وی ئێکسەر ئەو چەندە رویدا.
ھەروەسا راگەھاند دناڤ خزم و کەس و کارێن ویدا، ئێکەم کەس بگەھیتێ و بمریت پشتی مرنا وی دێ (فاطیمە)بیت، و ددەمەکیدا فاطیما د ژیێ گەنجاتیێ دابوو، ئەوبوو ب شەش ھەیڤان پشتی وەغەرکرنا وی، فاطیمایێ ژی وەغەرکر.
گوتە موسلمانان کو ھەر ئێک ژ دەڤەرێن حیرە و بیت المقدس و شام و مصر دێ ھێنە ڤەکرن و دێ دەست ب سەر دەستھەلات و سامانێ کیسرایدا گرن، ئەڤ رویدانە هەمی د ماوێ کێمتر ژ بیست سالاندا پشتی وەغەرکرنا پێغەمبەری رویدان.
ھندەک ژ وان رویدانێن پێغەمبەری ئاماژە پێدای پشتی چەند چەرخان رویدان، بو نمونە:
ئاماژە ب ھەلبوونا ئاگرەکی کر ل حیجازێ کو دێ روناھیا وی ل ستویێ حێشتران دەت ل بەصرە، ئەڤەژی پشتی زێدەتر ژ شەش چەرخان رویدا کو ل سالا ٦٥٤ مشەختی بوو.
ئاماژە ب ڤەکرنا قوستەنتینیە کر ل سەر دەستێ موسلمانان، ئەڤ رویدانەژی ل سەردەمێ عوسمانیان ل سەر دەستێ سولتان محمد فاتحی رویدا و ھاتە ڤەکرن.
سەرەرای ئەڤان، پێغەمبەرێ خودێ ئاماژە ب ھندەک رویدانان کریە کو ھەتا نوکە روینەداینە و دێ د داھاتیدا رویدەن، چێدبیت نەڤیێن داھاتی رویدانا ڤان موعجیزان ببینن، داکو د ھەر سەردەمەکیدا بەلگەیەک ھەبیت بو راستیا پێغەمبەرینیا پێغەمبەرێ خودێ، بو نمونە:
پێغمبەرێ خودێ ئاماژە ب ئاخفتنا درندان کریە کو دگەل مروڤان د ئاخڤن، قایشکێن نعالا مروڤی دێ ب ئاخفتن کەڤت، رەھنێن مروڤی دێ ئاخڤن و زانیاریێن مالێ گەھیننە مروڤی.
#رێکخراوا_ئاستانە